İyileştirme Paketi’nin ulusal düzeyde kültürel ve yaratıcı sektörlere tahsis edilen fonların yüzdesi.

Kültürel ve yaratıcı sektörler, Kovid-19 krizine karşı alınan önlemler ve kısıtlamalardan diğer sektörlere kıyasla doğrudan ve en ciddi şekilde etkilenen sektör olmuştur[1]. Pandeminin uzun süreli muazzam etkisi ve kaybı önümüzdeki birkaç yıl içinde daha da hissedilecektir[2]. Bu bağlamda, Eylül 2020’de Parlamento’nun üstün çoğunluğu bu sektörleri yeniden canlandırmak adına somut adımlar atılması lehinde oy kullandı.

Bu oylama, Üye Devletlerin hak sahibi olduğu İyileşme ve Dayanıklılık Planı (RRF) fonlarının en az %2’sinin kültürel ve yaratıcı sektörlere sağlanması çağrısını içeriyordu[3].

Parlamento üyeleri, bu sorunun çözülmesi için girişimde bulunup Komisyona ve Üye Devletlere gönderilen mektupları imzalama girişiminde bulundular ancak gerçekleşen toplam fon dağılımına dair henüz bir bilgi almadılar.

1. Komisyon, her Üye Devletin AB’nin bir bütün İyileşme ve Dayanıklılık Planı aracılığıyla, kültürel ve yaratıcı sektörlere tahsis ettiği fonların yüzde kaçının bu sektörlere ayrıldığını yakında kamuoyuna açıklayacak mı?

2. Komisyon, Üye Devletleri, bütçelerinin %2’sini kendi ulusal toparlanma ve dayanıklılık planları için yaratıcı ve kültürel sektörlere ayırmaya teşvik edip etmediğini ve eğer teşvik ettiyse, nasıl teşvik ettiğini açıklayabilir mi?

Niyazi Kizilyürek (Sol Grub), Alexis Georgoulis (Sol Grub), Giorgos Georgiou (Sol Grub), Loucas Fourlas (PPE), Anne-Sophie Pelletier (Sol Grub), Laurence Farreng (Renew), Niklas Nienaß (Verts/ALE), Salima Yenbou (Verts/ALE), Tomasz Frankowski (PPE), Rasmus Andresen (Verts/ALE), Ibán García Del Blanco (S&D)

Yanıt

Üye Devletler için İyileşme ve Dayanıklılık Planı’nın(RRF) altı sütünlarından biri olan ve krizden çarpıcı biçimde etkilenen kültürel ve yaratıcı sektörler de dahil olmak üzere akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeyi desteklemek için İyileşme ve Dayanıklılık Planı fonlarını kullanabilirler[4]. Hangi reformların ve yatırımların İyileştirme ve Dayanıklılık Planlarına dahil edileceğine ilişkin nihai karar Üye Devletlere aittir.

Komisyonun Üye Devletlere kültür ve yaratıcı sektörleri doğrudan ve dolaylı olarak destekleyen önlemleri İyileştirme ve Dayanıklılık Planlarına dahil etmeleri yönünde verdiği teşvikler çeşitli durumlarda takip edilmiştir. Aşağıda belirttiğimiz gibi bir dizi farklı önlem öne sürülmüştür:

–  Kültür ve yaratıcı endüstrinin rekabet gücünü güçlendirmek için destek;

– Kültür ve sanat sektöründe çalışma, sosyal güvenlik ve finansman planlarının modernizasyonu;

– Kültürel ve yaratıcı sektörlerin dijitalleştirilmesi (kapasite geliştirme dahil);

– Kültüre daha geniş erişim ve katılım sağlamak için müze, kütüphane ve arşivlerdeki fiziksel ve bilişsel engellerin kaldırılması;

– Tarihi binaların ve anıtların restorasyonu ve enerji verimliliğinin artırılması.

Komisyon, İyileştirme ve Dayanıklılık Planları Yönetmeliği’nin[5] 30. Maddesi ve Delege Edilen Yönetmelik  2021/2106  uyarınca[6], İyileşme ve Dayanıklılık Planı tarafından desteklenen önlemlerin ilerleyişini raporlamak ve bunların uygulanması boyunca şeffaflığı sağlamak için bir araç olarak İyileştirme ve Dayanıklılık Puan Tablosunu  geliştirmiştir[7].

Bu, ödeme talepleri bağlamında önemli aşamaların icra edilmesi ve hedeflerin yerine getirilmesini içerir. Ayrıca İyileştirme ve Dayanıklılık Puan Tablosu, kültür sektörüne destek de dahil olmak üzere sütun ve politika alanı başına harcama paylarına ilişkin verileri görüntülemektedir. ‘Akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme’ adı altında, tahmini harcamaların% 4,54’ü kültür sektörüne ayrılmıştır[8].

---

[1] https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2021/652242/IPOL_STU(2021)652242_EN.pdf

[2] https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2021/652250/IPOL_STU(2021)652250_EN.pdf

[3]   https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2020-0239_EN.pdf

[4] Mevcut verilere göre, müzik mekanları katılımda% 76’lık bir düşüş bildirdi (Kaynak: Canlı DMA Ağı ) ve müzeler gelirlerin% 75-80’ini kaybetti (Kaynak: EC 2021 Yıllık Tek Pazar Raporu, SWD, Brüksel2021).

[5] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32021R0241

[6] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin  2021/241 sayılı Tüzüğü’nün tamamlanmasına ilişkin 28 Eylül 2021 tarihli ve  2021/2106 sayılı Komisyon Tarafından Yetkilendirilmiş Tüzük, toparlanma ve toparlanmanın ortak göstergelerini, dayanıklılık puan tablosunu ve ayrıntılı unsurlarını belirleyerek İyileştirme ve Dayanıklılık Planı  tesis etti.

[7] https://ec.europa.eu/economy_finance/recovery-and-resilience-scoreboard/index.html?lang=tr

[8] Önlemler iki politika sütununa katkıda bulunduğundan, tüm sütunlara toplam katkı Üye Devletlere tahsis edilen İyileşme ve Dayanıklılık Planı fonlarının %200’üne tekabül etmektedir.