AB’de turist rehberliği mesleğine ilişkin AB yönetmeliği
Kıbrıs’ta, AB’nin çoğu üye ülkelerinde olduğu gibi, turist rehberliği mesleği, kamu yararı ve kültürel ve doğal mirasın korunması nedeniyle düzenlenir.
Ayrıca Avrupa Birliği’nin bunu doğrulayan dört Adalet Divanı kararı vardır.
İşbirliğine dayalı ekonomi söz konusu olduğunda, Kıbrıs’ın kendi hukukunun yanı sıra AB hukukunda da yasal bir boşluk var. İşbirliğine dayalı ekonomi altında bir operatör tarafından sağlanan hizmetler sadece bilgi toplumu altında başka bir platform olmakla kalmamakta, hizmetlere ilişkin düzenlemelerin çekirdeğini oluşturmaktadır.
İşbirliğine dayalı ekonomi, tüm Üye Devletlerde AB rehberliği ile düzenlenmelidir. Böylesi bir düzenleme, düzenlemeye tabi profesyonel turist rehberleri ve yasadışı olarak faaliyet gösteren tur organizatörleri arasında turizm pazarında eşit şartlar ve koşullar ve adil bir rekabet ortamı sağlayacaktır.
Antlaşmaların koruyucusu olarak Komisyon yasadışı hizmetlerin AB tek pazarı içinde sunulmasını engellemek ile yükümlüdür.
Komisyon, turizmde sağlanan hizmetlerde işbirliğine dayalı ekonominin orantısallığını sağlamak için bir AB yönetmeliği hazırlamayı planlıyor mu? Böyle bir düzenleme, eşit muameleyi, yasadışı rehberlik hizmetleri ile AB’de yasal olarak düzenlenmiş turist rehberliği mesleği arasındaki, hakları ve yükümlülükleri kapsamalıdır.
Komisyon’un Cevabı:
Komisyon 2016 yılında ‘İşbirliğine dayalı ekonomi için bir Avrupa Ajandası[i]’ isimli bir bildirge yayınladı. Bu bildirge mevcut AB yasalarının işbirliğine dayalı ekonomi sektörüne uygulanmasının yöntemleri konusunda yol gösteriyordu.
Bu bağlamda AB üye ülkelerinin kamu yararını korumak adına, milli kültürel ve tarihsel mirasın korunması veya tüketicilerin ve hizmet alıcıların korunması gibi önlemler almasının, bu önlemler AB yasaları ile uyumlu oldukları sürece, önünde bir engel olmadığı da göz önüne alınmalıdır.
Söz konusu sorularda belirtilen konunun, Antlaşma kurallarının yanında, ilgili AB çerçevesi Hizmetler Yasası[ii], Profesyonel Nitelikler[iii] Yasası ve Orantısallık Testi Yasası[iv] içermektedir. Üye Devletler yürürlükteki tüm milli yasalar ile uyumlu olacak şekilde orantısal kontrol mekanizmaları uygulamaya koyabilirler.
Rehberlerin eşit muamele görmesi konusunda Üye Devletlerin rehberlerin çalışmalarını denetleyip denetlemeyeceklerini ve ne şekilde denetleyeceklerini AB yasaları çerçevesinde özellikle ayrımcılık yapmama ve orantısallık prensiplerine bağlı kalarak karar verebilirler. 27 Üye Devletin 14’ü hâlihazırda turist rehberlerini denetlemektedir ve denetleme yaklaşımları devletler arasından büyük farklılıklar göstermektedir.
Online platformların rolüne gelecek olursak, Komisyon’un Avrupa’nın Dijital Geleceğini Şekillendirme[v] tebliğinde belirttiği gibi, Komisyon’un hazırladığı Dijital Hizmetler Yasası online platformların rollerini ve sorumluluklarını belirleyecektir. Bu amaçla Komisyon bilişim hizmet sağlayıcıların hak ve sorumluluklarının Directive 2000/31/EC[vi] belirtildiği şekli ile bu amaç için uygun olup olmadığını inceleyecektir.
Costas Mavrides (S&D), Demetris Papadakis (S&D), Lefteris Christoforou (PPE), Loucas Fourlas (PPE), Giorgos Georgiou (GUE/NGL), Niyazi Kızılyürek (GUE/NGL) tarafından Komisyona verilen soru önergesidir.
[i] COM(2016) 356 final sayılı Komisyon tebliği
[ii] Directive 2006/123/EC
[iii] Directive 2005/36/EC
[iv] Directive 2018/958/EU
[v] https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/communication-shaping-europes-digital-future-feb2020_en_4.pdf
[vi] Directive 2000/31/EC (Elektronik Ticaret yasası)Avrupa Parlamentosu ve Konsey’in 8 Haziran 2000 tarihli Bilişim Hizmetlerinin özellikle iç pazardaki elektronik ticaret ile ilgili bir takım yasal özellikleri ile ilgilidir.