Kovid-19 terapötikleri ve aşıları ile ilgili fikri mülkiyetin gönüllü olarak toplanması ve lisanslanmasının önemi
Komisyon, E-004464/2020[1] numaralı yazılı soruya verdiği yanıtta ve Fikri Mülkiyetle ilgili AB Eylem Planında, KOVİD-19 terapötikleri ve aşıları ile ilgili fikri mülkiyetin gönüllü olarak ortaklaşılmasını ve lisanslanmasını teşvik etmektedir. Bununla birlikte, DTÖ’de Güney Afrika Hükümetinin bu hükümlerin uygunluğunu sorguladı[2]. Gönüllü lisanslamanın KOVID-19 durumunda herhangi bir gerçek etkiye sahip olması için lisansların küresel bir kapsamı olmalıdır.
Komisyon:
1. Avrupalı şirketler tarafından gerçekleştirilen çeşitli gönüllü lisans sözleşmelerinin dünya nüfusunun yarısını arz dışında bıraktığını ve sözleşmelerin yalnızca birkaç çok özel üreticiye lisans verdiğini onaylıyor mu ?
2. Bu lisansların tüm şartlarının gizli kaldığını onaylıyor mu?
3. Bu gönüllü lisansların neden coğrafi sınırlamalar içerdiğini, yalnızca düşük ve orta gelirli ülkelerle arzı sınırlandırarak diğer gelişmekte olan ülkelere tedariki dışladığını açıklayabilir mi?
Niyazi Kızılyürek (Sol Grup), Marc Botenga (Sol Grup), Clare Daly(Sol Grup), Mick Wallace (Sol Grup), Manuel Bompard (Sol Grup), Pernando Barrena Arza (Sol Grup), Petros Kokkalis (Sol Grup), Martina Michels (Sol Grup), Anne-Sophie Pelletier (Sol Grup), Chris MacManus (Sol Grup), Giorgos Georgiou (Sol Grup), Eugenia Rodríguez Palop (Sol Grup) tarafından verilen soru önergesidir.
YANIT
14 Nisan 2021
Komisyon, Avrupalı şirketlerin üçüncü ülkelerdeki Kovid-19 tedavileri ve aşı üreticileriyle yaptığı anlaşmalar hakkında bilgi sahibi değildir.
Gilead, AstraZeneca ve Johnson & Johnson gibi şirketler arasında, Kovid-19 aşıları da dahil olmak üzere belirli ürünlerin üretimi için dünya çapındaki üreticilerle lisanslama veya üretim sözleşmeleri hakkında kamuya açık bilgiler bulunmaktadır. Bununla birlikte, Komisyon’un bu sözleşmelerin şartları hakkında daha fazla bilgisi yoktur.
1-2 Mart 2021 tarihli Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Konseyinde, Avrupa Birliği aşıların küresel üretimini ve dünya çapında dağıtımını hızlandırmak için aşı geliştiricileriyle dünya çapında ilaç üretim tesisleri olan şirketler arasında işbirliğinin teşvik edilmesi çağrısında bulundu.
Kovid-19 aşıları ile ilgili olarak üretim kapasitesinin hızlı bir şekilde artırılması ihtiyacını karşılamak için, Kovid-19 aşıları üretimi konusunda ilgili bilgi birikimi olan ilaç şirketleriyle gerekli işbirliği için çabalarımızı güçlendirmeliyiz.
Amaç, dünyanın dört bir yanındaki gerekli üretim kapasitesine sahip olan ve aşıları başta üretim kapasitesi olmayanlar olmak üzere ihtiyaç sahibi ülkelere ihraç edebilecek şirketlerle lisans anlaşmaları yapıp yapamayacaklarını araştırmak olmalıdır.
[1] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2020-004464-ASW_EN.html
[2] https://docs.wto.org/dol2fe/Pages/SS/directdoc.aspx?filename=q:/IP/C/W674.pdf&Open=True