Yeni Yılda Kıbrıs, Türkiye, Yunanistan Üçgeni

Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs üçgeninde yeni yılda nelerin olabileceğine baktığımız zaman, yılın  ilk yarısında Yunanistan ile Türkiye’nin iç meselelere yoğunlaşacağını görüyoruz. Türkiye 31 Mart 2019 tarihinde yerel seçimlere gidiyor. İlk defa bir yerel seçime bu denli önem verildiği söyleniyor. Belli ki, Cumhurbaşkanı Erdoğan bu seçimleri kendi geleceği açısından çok önemsiyor ve ne olursa olsun partisinin bu seçimlerden başarıyla çıkmasını istiyor. AKP’nin MHP ile girdiği koalisyon sonucunda büyük kentlerde başarılı olması sürpriz olmayacaktır. Gelgelelim uygulanan seçim-ekonomisinin sonuçları ülke ekonomisine ciddi zararlar verebilir. Seçimlerden sonra Türk lirasının yeniden değer kaybetmesi söz konusu olabilir.

Türkiye’yi meşgul eden diğer bir konu da Suriye’deki gelişmelerdir. ABD’nin Suriye’den çekilme kararıyla bölgede yeni bir durum ortaya çıkmıştır. Türkiye İŞİD ile baş edebileceğini söyleyerek Amerika’dan boşalan yeri doldurabileceğini iddia ediyor. Fakat İŞİD’in yanı sıra, Suriye Kürtlerinin örgütlü gücünü kırmak istediği sır değil. Bu durum karşısında Kürtlerin Esad ile iş birliği yapacağı ve sırtlarını Şam’a dayayacakları anlaşılıyor. Bu da Rusya ve Türkiye hattında gerilimlere yol açabilir. Rusya, Kürt bölgelerinde Esad hükümetinin etkin olması durumunda Türkiye’yi Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygı duymaya ve bölgeden uzak durmaya davet edebilir.

Gelişmelerin ne yönde olacağını kestiremeyiz ama Türkiye ve Rusya arasında yeniden sorunlu bir dönem başlayabilir.

Yunanistan’da gündemi Makedonya ile yapılan isim anlaşması belirleyeceğe benziyor. Anlaşma önümüzdeki günlerde Makedonya parlamentosundan geçtikten sonra Yunan Parlamentosuna gelecek. Başbakan Tsipras’ın koalisyon ortağı ve savunma bakanı Kamenos anlaşmayı desteklemeyeceğini söylüyor. Başka güçlerin desteğiyle parlamentodan geçse bile, büyük bir ihtimalle hükümet parlamentoda çoğunluğu kaybedecek. Kısacası, Yunanistan’ın şimdiden seçim atmosferine girdiğini söyleyebiliriz. Ya Mayıs ya da Eylül ayında seçimlerin yapılacağı konuşuluyor. Kanımca, Yunanistan Mayıs ayında Avrupa Parlamentosu ile Yunan Parlamentosu seçimlerini bir arada gerçekleştirip çifte seçime gidecektir.

Kıbrıs’ta ise gündemi doğal gaz arayışı, Avrupa Parlamentosu seçimleri ve Jane Hall Lute’un girişimi belirleyecek. Yakın zamanda Exonmobil yürüttüğü doğal gaz taramasının ilk sonuçları gelmeye başlayacak. Bol miktarda doğal gaz bulunursa, kuşkusuz, bunun Kıbrıs görüşmelerine yansıması olacak. Kıbrıs Rum tarafı masada elinin güçlendiğini düşünüp daha da sıkı pazarlık yapacak.

Fakat sonuç ne olursa olsun, Kıbrıslı Türklerin federal kurumlara etkin katılımı kabul edilmeden müzakerelerin başlaması mümkün görülmüyor. Kıbrıs Türk tarafı etkin katılım prensibinden geri adım atmayacaktır.

Nikos Anastasiadis’in etkin katılım, Türkiye’nin de garantiler ve güvenlik konularındaki tutumları Lute’un girişimini zora sokuyor. Ortak zemin ve referans noktalarının oluşturulmasında ciddi zorluklar yaşandığı açıktır. Aksi halde, Lute defalarca adaya gelmek zorunda kalmazdı.

Bu arada, Kıbrıs da seçime hazırlanmaya başladı. Mayıs ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri için siyasi partiler hazırlıklarını hızlandırdılar. Federal çözüme şiddetle karşı çıkan Eleni Theoharus’un DİKO’dan aday çıkacağı belli oldu. Ret Cephesi safları sıklaştırırken, AKEL bir Kıbrıslı Türk’ü aday göstermek istediğini açıkladı. Konuşulan isimler arasında benim adım da geçiyor. Ön çalışmalar olumlu sonuç verip AKEL bir Kıbrıslı Türk’ü aday gösterirse bir ilk yaşanabilir… 

Kaynak:  Yeni Yılda Kıbrıs, Türkiye, Yunanistan Üçgeni – Niyazi Kızılyürek