Η χρήση του κυανίου

Το 2017, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε τα κράτη να απαγορεύσουν τη χρήση κυανίου. Η Κύπρος, που δεν ευθυγραμμίστηκε με το ψήφισμα, τείνει να μετατραπεί σε σκουπιδότοπο των μεταλλευτικών αποβλήτων της υφηλίου, συγκεντρώνοντας από διάφορες χώρες χιλιάδες τόνους αποβλήτων για επεξεργασία με χρήση κυανίου και άλλων χημικών ουσιών, χωρίς να έχουν προηγηθεί οι απαραίτητες περιβαλλοντικές μελέτες και η ενδεδειγμένη διαδικασία για χορήγηση άδειας. Η εταιρεία που χρησιμοποιεί το κυάνιο για παραγωγή χρυσού από μεταλλευτικά απόβλητα δραστηριοποιείται έχοντας εξασφαλίσει παράτυπη άδεια, καθώς δεν έχουν, ακόμη, ψηφιστεί οι κανονισμοί για τη χρήση κυανίου.

Οι επιπτώσεις της χρήσης κυανίου είναι εμφανείς στη Σκουριώτισσα, όπου βρίσκεται το μεταλλείο, και στην περιοχή Λεύκας και Ξερού, όπου βρίσκονται 12 εκατομμύρια τόνοι μεταλλευτικών αποβλήτων. Σύμφωνα, δε, με έκθεση του Π.Ο.Υ., στην Κύπρο πεθαίνουν 600-800 άνθρωποι ετησίως, λόγω της κακής ποιότητας του αέρα.

1  Είναι εις γνώση της Επιτροπής οι επιπτώσεις από την άδεια που δόθηκε στην Κύπρο για χρήση κυανίου;

2  Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί η ΕΕ, ώστε να τερματιστεί η χρήση κυανίου, να ακολουθηθούν οι δέουσες διαδικασίες στη μεταλλευτική βιομηχανία και να αποκατασταθούν περιοχές που έχουν μολυνθεί, όπως η Σκουριώτισσα, η Λεύκα, ο Ξερός, το Μιτσερό κ.α.;

3  Προτίθεται η Επιτροπή να προτείνει μια οδηγία για τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τη διαχείριση των μεταλλευτικών αποβλήτων;

Απάντηση:

Η Επιτροπή είναι ενήμερη για την ανησυχία του κοινού σχετικά με τη χρήση κυανίου κατά την εξόρυξη χρυσού. Η χρήση κυανίου διέπεται επί του παρόντος από αυστηρούς όρους σύμφωνα με την οδηγία για τα απόβλητα της εξορυκτικής βιομηχανίας(1). Η Επιτροπή παραμένει πεπεισμένη ότι η ορθή εφαρμογή της οδηγίας για τα απόβλητα της εξορυκτικής βιομηχανίας μετριάζει τους κινδύνους ατυχημάτων και ελαχιστοποιεί τον αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν τα ατυχήματα στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η γενικευμένη απαγόρευση των εν λόγω τεχνολογιών σε επίπεδο ΕΕ θα επιβαρύνει δυσανάλογα την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Με βάση τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, δεν υπάρχουν, επί του παρόντος, καλύτερες εναλλακτικές τεχνολογίες που να είναι διαθέσιμες σε εμπορική κλίμακα. Ωστόσο, η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την ανάπτυξη των εν λόγω εναλλακτικών.

Τον Δεκέμβριο του 2018 το Κοινό Κέντρο Ερευνών δημοσίευσε τα αποτελέσματα της ανταλλαγής πληροφοριών, προκειμένου να προσδιοριστούν οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ) για τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας. Το έγγραφο αναφοράς ΒΔΤ που προέκυψε(2) προσδιορίζει τις ΒΔΤ για τη χρήση κυανίου στη διαδικασία εξόρυξης.

Την πρωταρχική ευθύνη για την ορθή εφαρμογή της οδηγίας 2006/21/ΕΚ(3) σχετικά με τα απόβλητα της εξορυκτικής βιομηχανίας φέρουν τα κράτη μέλη. Από τις πληροφορίες που παρέχει ο κ. βουλευτής δεν συντρέχει παραβίαση του δικαίου της Ένωσης. Ως εκ τούτου, δεν θα ήταν ορθό να παρέμβει η Επιτροπή σε αυτό το στάδιο.